Τα πρώτα σημάδια μιας άλλης εποχής είναι μπροστά μας

Άρθρο κ. Κωνσταντίνου Μ. Φρουζή, Προέδρου ΣΦΕΕ Ασφαλιστικό Marketing

Άρθρο του κ. Φρουζή στο περιοδικό «Ασφαλιστικό Marketing», Νοέμβριος 2013

Η χώρα μας έχει σημειώσει μια πρόοδο, που πρέπει να αναγνωριστεί. Τα τελευταία χρόνια βρίσκεται σε εξέλιξη μια μεγάλης έκτασης προσπάθεια για αναδιάρθρωση της οικονομίας, η οποία θα επιτρέψει την αντιμετώπιση συσσωρευμένων διαρθρωτικών αδυναμιών πολλών δεκαετιών. Δεν παραγνωρίζουμε τις επί μέρους λάθος πολιτικές, τις καθυστερήσεις και προπαντός τις αιματηρές θυσίες που καταβάλλουν όλοι οι κλάδοι και κυρίως όλοι οι εργαζόμενοι, και ειδικότερα οι νέοι. Εκείνο όμως που επισημαίνουμε είναι ότι δημιουργούνται σιγά σιγά οι προϋποθέσεις για μια νέα αρχή. Μια «νέα αρχή» από αυτές που συμβαίνουν μία φορά κάθε δύο ή τρεις δεκαετίες, μια ιστορική «νέα αρχή». Μπορεί κάτι τέτοιο να φαίνεται «υπεραισιόδοξο» στη σημερινή συγκυρία, αλλά είναι μια ρεαλιστική εκτίμηση, την οποία συμμερίζονται και κάποιοι ξένοι επενδυτές, που εκδηλώνουν ενδιαφέρον να επενδύσουν στη χώρα μας – στον τραπεζικό, στον τουριστικό ή στον ενεργειακό τομέα. Είναι ορατό ότι διαβλέπουν την ανάκαμψη στο βάθος της διαδρομής και προεξοφλούν τη σταθερότητα της Ευρωζώνης. Στο πλαίσιο αυτό, χωρίς ασφαλώς να αποσύρουμε την έντονη κριτική μας για άδικες αποφάσεις που έχουν ληφθεί ή για παραλείψεις που έχουν συμβεί και είναι απαραίτητο να διορθωθούν άμεσα, μπορούμε να είμαστε μετρημένα αισιόδοξοι. Πέρα όμως από αυτό απαιτείται να χαράξουμε και να υλοποιήσουμε μια νέα στρατηγική για την αξιοποίηση των νέων ευκαιριών και τη συμμετοχή στο αναμενόμενο και επερχόμενο «κύμα της ανάπτυξης».

Η πίστη ότι η δεκαετία που έχουμε μπροστά μας θα είναι μια «κερδισμένη δεκαετία» εδράζεται στο γεγονός ότι οικοδομούμε την οικονομία επάνω σε νέες υγιέστερες βάσεις μέσα από τον εκσυγχρονισμό και την αναδιάρθρωση του συνολικού παραγωγικού και χρηματοπιστωτικού μοντέλου της χώρας. Σύμφωνα με την  εκτίμηση πολλών ο κλάδος της Υγείας είναι από τους πιο δυναμικούς στη χώρα μας και μπορεί να αποτελέσει έναν από τους ισχυρότερους κλάδους αιχμής στην ελληνική οικονομία της γνώσης που δημιουργείται τη δεκαετία που διανύουμε. Ο φαρμακευτικός κλάδος έχει κληθεί να υποστεί απώλειες από το «κούρεμα» των ομολόγων με τα οποία καλύφθηκαν χρέη νοσοκομείων προηγούμενων ετών, από την υπερβολική συμπίεση των τιμών των φαρμάκων, από την κατακόρυφη μείωση του φαρμακευτικού προϋπολογισμού και από την αλματώδη αύξηση της φορολογίας. Ωστόσο, εξακολουθεί να στηρίζει ενεργά τη Δημόσια Υγεία μέσα από την εξασφάλιση άμεσης πρόσβασης των ασθενών σε επώνυμα φάρμακα εγγυημένης ποιότητας, ασφάλειας και θεραπευτικής αποτελεσματικότητας. Παράλληλα, διαθέτει αξιοσημείωτη και υπερσύγχρονη παραγωγική βάση που επιτρέπει την παραγωγή φαρμάκων που εξάγονται σε πάνω από 100 χώρες διεθνώς. Σύμφωνα με περυσινή έρευνα της εταιρείας McKinsey & Company, η συνολική συνεισφορά του κλάδου στο ΑΕΠ υπολογίζεται στο 4%, ενώ κάθε 1000 ευρώ που επενδύονται στην παραγωγή φαρμάκων στην Ελλάδα συμβάλλουν σε μια αύξηση του ΑΕΠ κατά 3420 ευρώ.  Η δυνατότητα του συστήματος Υγείας να ενισχύσει τη συμμετοχή του στο διεθνές σύστημα των κλινικών ερευνών είναι επίσης αξιοσημείωτη καθώς ήδη εισρέουν στη χώρα περισσότερα από 120 εκατομμύρια ευρώ ετησίως για κλινικές έρευνες. Εφόσον η επένδυση στην κλινική έρευνα στην Ευρώπη ανέρχεται στο ποσό των 40 δισεκατομμυρίων, είναι σαφές ότι η Ελλάδα δίνοντας κίνητρα μπορεί και είναι έτοιμη να διεκδικήσει ένα ποσοστό πολύ μεγαλύτερο από το σημερινό. Οι ελληνικές φαρμακευτικές εταιρείες είναι πρότυπα διοίκησης και εταιρικής διακυβέρνησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς εισάγουν και επιτυχώς εφαρμόζουν τα πιο σύγχρονα συστήματα οργάνωσης και management . Θα μπορούσαμε μάλιστα να πούμε ότι αυτή είναι μία από τις εξηγήσεις για την ανθεκτικότητα, την ευελιξία και την επιτυχία του φαρμακευτικού κλάδου στην μέχρι σήμερα αντιμετώπιση της κρίσης.

Ωστόσο, οι φαρμακευτικές εταιρείες δεν λειτουργούν «εν κενώ», αλλά αντίθετα, ως πυλώνες της δημόσιας υγείας, αναγνωρίζουν την προϋπόθεση ενός αποτελεσματικού και σύγχρονου συστήματος υγείας. Η μηχανοργάνωση και ο εκσυγχρονισμός του συστήματος πρέπει επιτέλους να ολοκληρωθεί προκειμένου να επιτευχθεί η μέγιστη αξιοποίηση των πόρων χωρίς τις «διαρροές» από τη σπατάλη, την απάτη και την κακοδιαχείριση.  Επιπλέον, είναι σαφές ότι θα πρέπει να σταθεροποιηθεί η φαρμακευτική δαπάνη, όχι ως ποσοστό του ΑΕΠ, αλλά ως απόλυτος αριθμός επένδυσης στη Δημόσια Υγεία και στους Έλληνες πολίτες, ασφαλισμένους και ανασφάλιστους. Όταν η δαπάνη για το φάρμακο συρρικνώνεται σε αντιστοιχία με το ΑΕΠ τότε και το ΑΕΠ μειώνεται σε αντιστοιχία με τον περιορισμό της χρήσης φαρμάκων αφού η υπονόμευση του επιπέδου της δημόσιας υγείας έχει αρνητικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη της οικονομίας. Δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος που παράγει ηθική, κοινωνική και οικονομική φθορά. Σήμερα έχουμε κατορθώσει να υποστηρίξουμε τη δημόσια υγεία παρά το γεγονός ότι η μέση κατά κεφαλή δαπάνη για φάρμακα στην Ελλάδα βαδίζει στο 50% του μέσου όρου της Ευρώπης των 27! Πιστεύουμε ότι κάθε μείωση κάτω από το κατώτατο όριο των 2,3 δισεκατομμυρίων ευρώ δημόσιας δαπάνης για το φάρμακο θα επιφέρει σημαντικό κλονισμό στα συστήματα υποστήριξης της δημόσιας υγείας και γι’ αυτό θα πρέπει με κάθε τρόπο να αποφευχθεί.

Είναι σημαντικό να επισημάνουμε ότι η στήριξη για ανάπτυξη του φαρμακευτικού κλάδου αφορά ευθέως την ποιότητα ζωής και τη θεραπεία των ασθενειών. Η ανάπτυξή μας αντικατοπτρίζει την προσφορά υπηρεσιών υψηλής αξίας και υπονομεύεται όταν αυτή η διάσταση παραγνωρίζεται κατά τη λήψη των κεντρικών αποφάσεων για την εξυγίανση της οικονομίας. Η ανάπτυξη βεβαίως  προϋποθέτει την ολοκλήρωση της αναδιάρθρωσης του τραπεζικού τομέα, κάτι που θα επιτρέψει την απαιτούμενη, σημαντική ενίσχυση της χρηματοδότησης της οικονομίας, όπως επίσης προϋποθέτει την χαμηλή και κυρίως σταθερή φορολογία, στην οποία πρέπει να επιστρέψουμε άμεσα. Έτσι θα ενισχυθεί η επενδυτική δραστηριότητα, ιδίως στο πεδίο της καινοτομίας, από όπου κυρίως θα προέλθει η μελλοντική ανάπτυξη. Η δεκαετία 2010-2020 μπορεί να είναι μια δεκαετία ανατοποθέτησης της Ελλάδας στον ευρωπαϊκό παραγωγικό χάρτη. Τα πρώτα σημάδια μιας άλλης εποχής, μιας άλλης νοοτροπίας πιο δημιουργικής, φαίνονται μπροστά μας. Μπορούμε με τις πρωτοβουλίες μας να τα επαληθεύσουμε, να τα πολλαπλασιάσουμε και κυρίως να τα εμπεύσουμε στα παιδιά μας.