Η κατάκτηση της εμπιστοσύνης

Άρθρο του κου Κωνσταντίνου Μ. Φρουζή, Προέδρου ΣΦΕΕ στη Βραδυνή – Κυριακή 16/11/2014

Ο Κώδικας Δημοσιοποίησης είναι μια σημαντική πρωτοβουλία που έρχεται να ενισχύσει το σταθερό πλαίσιο διαφάνειας το οποίο εδώ και αρκετά χρόνια είχε εγκαθιδρύσει και εφαρμόσει ο ΣΦΕΕ με τον Κώδικα Δεοντολογίας του. Πρόκειται για ένα καθοριστικό βήμα στην προώθηση συνεπών σχέσεων που χαρακτηρίζονται από εμπιστοσύνη και διαύγεια ανάμεσα στις φαρμακευτικές εταιρείες και στους λειτουργούς της υγείας. Από τις αρχές του 2016 οι φαρμακευτικές εταιρείες θα έχουν την υποχρέωση να δημοσιοποιούν, μέσω μιας δημοσίως προσβάσιμης κεντρικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας του ΣΦΕΕ, όλες τις συνεργασίες στο πλαίσιο της επιστημονικής ενημέρωσης, τις οποίες συνάπτουν με τους λειτουργούς της υγείας ξεκινώντας αναδρομικά από το 2015 και μετά.

Κανένας ασφαλώς δεν αμφισβητεί ότι παγκοσμίως η συνεχής επικοινωνία και συνεργασία των ιατρών και των άλλων λειτουργών της υγείας με τη φαρμακευτική βιομηχανία & έρευνα δεν είναι κάτι απολύτως απαραίτητο για την όσμωση της γνώσης γύρω από τα καινοτόμα φάρμακα και τις νέες θεραπευτικές προσεγγίσεις. Πρόκειται για μια επιστημονική συνεργασία παραδοσιακή, ουσιαστική και αναντικατάστατη στο ευρύτερο πλαίσιο των προσπαθειών για την ταχύτερη επιστράτευση της διαρκώς ανανεωμένης γνώσης στη θεραπεία των ασθενειών και στην άμεση ανταπόκριση των συστημάτων υγείας απέναντι στις κάθε λογής προκλήσεις που καθημερινά εμφανίζονται. Ωστόσο, πάντοτε η επαφή και η συνεργασία για ευαίσθητα ζητήματα σε όλους τους τομείς πρέπει να επενδύεται από εγγυήσεις ήθους, διαφάνειας και δεοντολογίας προκειμένου η αξιοπιστία και η εμπιστοσύνη να διαφυλάττονται και να ενισχύονται.

Οι Κατευθυντήριες Οδηγίες για την Προώθηση και τη χρηστή διοίκηση στον κλάδο του φαρμάκου, που διατυπώθηκαν έπειτα από πρωτοβουλία του Επιτρόπου Tajani, υιοθετήθηκαν από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς στο χώρο της υγείας από το 2013 και βεβαίως ενσωματώθηκαν σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και ασφαλώς και στην Ελλάδα. Προχωράμε λοιπόν σε μια «νέα φάση» στο πεδίο της εμβάθυνσης της διαφάνειας, αφού όπως έχει αποδείξει η ιστορία διεθνώς, όλοι οι θεσμοί, και ασφαλώς και αυτοί της διαφάνειας, πρέπει διαρκώς να εξελίσσονται και να ενισχύονται προκειμένου να επιτελούν την αποστολή τους. Οι πρωτοβουλίες που πρέπει να δημοσιοποιούνται είναι μεταξύ άλλων, η συμμετοχή σε συνέδρια, οι ανταμοιβές για συμβουλευτικές και άλλες υπηρεσίες κλπ. Με αυτό τον τρόπο, οι λειτουργοί της υγείας θα μπορούν να επιτελούν το έργο τους και να προωθούν την επιστημονική συνεργασία τους με τις φαρμακευτικές εταιρείες μέσα σε ένα πλαίσιο που κατοχυρώνει περισσότερο από ποτέ, εκ προοιμίου και εκ των πραγμάτων, την επαγγελματική και ηθική τους ακεραιότητα. Παράλληλα, οι φαρμακευτικές εταιρείες θα έχουν ανάλογα ωφελήματα στο πεδίο της διαρκούς προσπάθειας για την οικοδόμηση και κατοχύρωση ενός αναμφισβήτητου κύρους. Μέγας κερδισμένος ο τελικός αποδέκτης, ο ίδιος ο πολίτης, αφού όλα αυτά σαφέστατα συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών στο πεδίο της Δημόσιας Υγείας.

Είναι πράγματι μια θετική εξέλιξη, αυτή η νέα πρωτοβουλία που υπογραμμίζει τη σύγκλιση της Ελλάδας με τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη στο κρίσιμο και ευαίσθητο αυτό πεδίο της διαφάνειας. Θα ήταν ακόμα καλύτερα εάν η σύγκλιση του επιπέδου στο πεδίο της διαφάνειας συνοδευόταν από σύγκλιση σε άλλα κρίσιμα πεδία, όπως είναι η ίδια η λειτουργία της φαρμακευτικής αγοράς, όπου καθημερινά διαπιστώνουμε μια διευρυνόμενη απόκλιση εις βάρος του Έλληνα ασθενή. Μια χώρα όπου π.χ. η κατά κεφαλήν φαρμακευτική δαπάνη έχει καταρρεύσει στο 55% του ευρωπαϊκού μέσου όρου είναι σαφές ότι αποκλίνει επικίνδυνα από το ευρωπαϊκό επίπεδο παροχής ιατροφαρμακευτικών υπηρεσιών αφού προκαλούνται κάθε λογής δυσλειτουργίες στο σύστημα υγείας ενώ εμποδίζεται με διάφορους τρόπους η άμεση πρόσβαση των ασθενών στα απαραίτητα φάρμακα και τις θεραπείες. Η διαφάνεια και η εμπιστοσύνη λοιπόν, που ήδη έχει σε μεγάλο βαθμό κατακτηθεί στις σχέσεις των ιατρών με τις φαρμακευτικές εταιρείες, πρέπει να επεκταθεί και στο πεδίο του διαλόγου και της συνεννόησης του ιατρικού και του φαρμακευτικού κλάδου με την Πολιτεία και τους αρμόδιους φορείς. Μόνο έτσι θα κατορθώσουμε να υπηρετήσουμε με ειλικρίνεια, συνέπεια και αποτελεσματικότητα τον στόχο μας για μια ευρωπαϊκή κοινωνική Ελλάδα που είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις ενός κόσμου με διευρυνόμενες ανισότητες.