Απαιτούνται δομικές μεταρρυθμίσεις

Συνέντευξη κ. Κωνσταντίνου Μ. Φρουζή, Προέδρου ΣΦΕΕ Deal News

Συνέντευξη του Προέδρου του ΣΦΕΕ, κου Κ. Φρουζή για το αφιέρωμα Υγεία της “Deal News” (4/4)

– Κύριε Φρουζή, πώς κρίνετε την κατάσταση που επικρατεί  στον χώρο της υγείας και τις προοπτικές  της ελληνικής οικονομίας; Πιστεύετε ότι θα κατορθώσει η οικονομία να επιστρέψει στην ανάπτυξη;

Από πλευράς μακροοικονομίας, τα νούμερα δείχνουν ότι η όλη διαδικασία που έχει ακολουθηθεί με βάσει τις μνημονιακές πολιτικές,  έχει φέρει κάποια θετικά αποτέλεσματα και  πλέον ακούμε για άνοδο του ΑΕΠ ιδιαίτερα το 2015, για έξοδο στις αγορές με έκδοση ελληνικών ομολόγων, για επίτευξη  πλεονάσματος και για νοικοκύρεμα των εξόδων του Κράτους. ΟΚ, αυτά είναι θετικά.

Από την άλλη μεριά όλα αυτά είναι  δυσανάλογα μικρά σε σχέση με τις μεγάλες  θυσίες της ελληνικής κοινωνίας. Μια από αυτές –ίσως η μεγαλύτερη θυσία μαζί με την μεγάλη ανεργία- είναι οι περικοπές στην υγεία. Εκεί τα νούμερα είναι απογοητευτικά. Η μέση δημόσια φαρμακευτική δαπάνη που προσδιορίζεται κάτω από τα 2 δις. ευρώ επιτρέπει μετά βίας στον έλληνα πολίτη να δαπανά μόλις το μισό του μέσου όρου των Ευρωπαίων. Τα στοιχειά  αναφέρουν ακόμη πως χιλιάδες συμπολίτες μας δεν μπορούν να αγοράσουν φάρμακα ή δεν μπορούν να επισκεφτούν γιατρό.

Μπορεί λοιπόν τα συνολικά νούμερα για την οικονομία να δείχνουν βελτίωση, όμως τη καταγραφή της καθημερινότητάς των πολιτών και εδικά των χρόνιων ασθενών δείχνει μια σφοδρή και βίαιη επιδείνωση. Σε αυτή τη βάση λοιπόν,  πως θα μπορούσα να αναγνωρίσω Κράτος πρόνοιας αλλά και προοπτική ανάπτυξης; Πραγματικά δεν ξέρω αν είναι σημαντικό το όποιο +1% στο ΑΕΠ όταν έχουμε +100% (και πλέον) στα κρούσματα του HIV  από το 2010 έως το 2012, όταν χάνουμε μήνες και χρόνια από το προσδόκιμο ζωής κι όταν έχει αυξηθεί κατά 40% η βρεφική θνησιμότητα?

– Αυτή τη στιγμή  έχουμε μία υποχρηματοδότηση του συστήματος Υγείας και αντί για 6% ποσοστό του ΑΕΠ για τη Δημόσια Δαπάνη Υγείας φαίνεται να έχουμε 4,8% δηλαδή ένα προϋπολογισμό  κατά 2 δισ. ευρώ λιγότερα. Τελικά ποιοι πολίτες έχουν πρόσβαση στην αγορά του φαρμάκου και τις υπηρεσίες υγείας?

Πράγματι μιλάμε για υποχρηματοδότηση του συστήματος Υγείας η οποία μας οδηγεί πρακτικά σε μια σιωπηρή «απαγόρευση» της κυκλοφορίας νέων και καινοτόμων φαρμάκων καθώς και σε συγκράτηση και σταδιακή ακύρωση της κυκλοφορίας πολλών άλλων αναγκαίων για τη ζωή φαρμάκων / θεραπειών.

Σημειώνεται ότι μιλάμε για πρόσβαση στα υπάρχοντα φάρμακα γιατί όσον αφορά στα καινοτόμα, το κράτος εδώ και χρόνια έχει αποφασίσει είτε να επιτρέπει την πρόσβαση με το «σταγονόμετρο» είτε καθόλου, βάζοντας σε τεράστια ταλαιπωρία τους ασθενείς, αφού ακόμη και τώρα 250 νέα φάρμακα των τελευταίων 3-4 ετών είναι εκτός λίστας αποζημίωσης.

– Στόχος του υπουργείου Υγείας είναι η αύξηση κατανάλωσης των γενοσήμων φαρμάκων. Είστε ικανοποιημένος από τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα ?

Όπως έχουμε αναφέρει επανειλημμένα, το σωστό μίγμα θεραπειών προβλέπει γενόσημα και καινοτόμα. Στόχος δε των γενόσημων και off-patent, είναι να περιορίζουν τη δαπάνη και να αφήνουν χώρο για την ανάπτυξη των καινοτόμων φαρμάκων.

Γενικά δεν θα έλεγα ότι έχει επιτευχθεί ο στόχος διείσδυσης, αν και έχει σημειωθεί σημαντική βελτίωση καθώς το ποσοστό των γενοσήμων στην αγορά φτάνει το περίπου 27%. Βέβαια υπάρχει ακόμα αρκετό έδαφος να καλυφθεί ώστε να φτάσει στο αξιοπρεπές ποσοστό του 40%. Να τονίσω ότι, για το περίφημο 60% που λέγεται συχνά πυκνά, η διείσδυση αυτή αφορά στα γενόσημα μαζί με τα εκτός πατέντας φάρμακα.

– Πολλοί κατηγορούν τις φαρμακευτικές για υπερκέδη. Ποια είναι η άποψη σας?

Κατ αρχήν να προσδιορίσουμε ότι η επιχειρηματικότητα και το κέρδος δεν είναι μια έννοια που πρέπει να δαιμονοποιείται. Δεν είναι απλά το κίνητρο για μια δραστηριότητα αλλά και το βασικό εργαλείο εξασφάλισης ρευστότητας ώστε να μπορεί να συντηρηθεί η επιχειρηματική αυτή δραστηριότητα. Επίσης η φαρμακοβιομηχανία από όλο το κύκλο της φαρμακευτικής επιχειρηματικότητας, είναι εκείνη που επενδύει τα περισσότερα σε έρευνα και ανάπτυξη στην υγεία. Και επενδύει ένα τεράστιο κομμάτι των πωλήσεων, σχεδόν το 20%. Άρα τα κέρδη επιστρέφουν και πάλι στην Κοινωνία και την Οικονομία.

Όσον αφορά στην ελληνική πραγματικότητα, η κερδοφορία των ελληνικών εταιρειών και των ελληνικών θυγατρικών εξασφάλισε ανάπτυξη για την ελληνική οικονομία με θέσεις εργασίας υψηλού επιπέδου και εισφορές. Για τα δε «υπερκέρδη» τα οποία αναφέρετε, να σημειώσουμε πρώτ’ απ’ όλα ότι οι τιμές πώλησης φαρμάκων και τα περιθώρια  κέρδους είναι πάντα αποτέλεσμα κρατικής διατίμησης και επίσης η ζήτηση είχε πάντα κανόνες ώστε να μην υπάρχει αθέμιτος ανταγωνισμός. Η ελληνική Πολιτεία είχε ανέκαθεν  τα εργαλεία για να ρυθμίζει την αγορά.

Επίσης για ποια υπερκέρδη μιλάμε όταν το PSI κόστισε στον κλάδο σχεδόν 1 δις ευρώ, όταν ως εταιρείες τιμολογούμε, πληρώνουμε φόρους και ΦΠΑ για τα προϊόντα για τα οποία πληρωνόμαστε μετά από χρόνια και όταν μας μειώνονται αιφνίδια οι απαιτήσεις?

Γνωρίζετε καλά ότι μετά το PSI απαιτήθηκε ισχυρή εισροή κεφαλαίων στις εταιρείες μας προκειμένου να γίνουν βιώσιμες καθώς στέγνωσαν από ίδια κεφάλαια και ρευστότητα. Άρα ακόμη και το όποιο λίπος είχε δημιουργηθεί στις καλές χρονιές, εξαφανίστηκε. Ακόμη προσπαθούμε να καλύψουμε τις πληγές από την εφαρμογή του άδικου μέτρου.

– Ποιες δομικές μεταρρυθμίσεις στον χώρο της υγείας θα μπορούσαν να φέρουν αποτελέσματα ?

Θα ξεκινούσα λέγοντας ότι πολύ σωστά γίνονται μεταρρυθμίσεις καθώς απαιτείται αλλαγή νοοτροπίας. Ο τόπος και η χρονική πίεση είναι όμως αρνητικοί παράγοντες για το θετικό αποτέλεσμα όπως και η κοντόφθαλμη πολιτική. Η Κυβέρνηση θα πρέπει να κοιτάξει και πέρα από το φάρμακο. Ναι αποτελούμε και δαπάνη όμως μόλις στο 15- 17% του συνόλου. Πρέπει να στραφεί προς τα δημόσια νοσοκομεία. Δεν νομίζω να αμφιβάλει κανείς πως εκεί οι έλεγχοι είναι ελλιπείς; Ούτε σωστή διαχείριση πόρων γίνεται και το χειρότερο ούτε σωστές υπηρεσίες προσφέρονται.

Θα έλεγα επίσης ότι τα θεραπευτικά πρωτόκολλα και τα μητρώα ασθενών  πρέπει να γίνουν καθεστώς καθώς προάγουν τις σωστές πρακτικές για τη σωστή θεραπεία των ασθενών. Εξυπακούεται για ένα πολιτισμένο κράτος ότι η πρόσβαση στις θεραπείες αποτελεί και πρέπει να είναι αναφαίρετο δικαίωμα κάθε ασθενή και πολίτη αυτής της χώρας. Σε οικονομικό επίπεδο όπως έχω τονίσει επανειλημμένα μέσω της ορθολογισμένης συνταγογράφησης μπορεί το Κράτος να επιτύχει τους στόχους του διατηρώντας ταυτόχρονα ένα επίπεδο περίθαλψης. Η μηχανοργάνωση και η διασύνδεση όλων των φορέων με κεντρική εποπτεία μπορεί να δώσει λύσεις και τεκμήρια για σωστή χάραξη οικονομικής πολιτικής στην υγεία ενώ θα αποφεύγονται οι ανισότητες ώστε όλοι να απολαμβάνουν καλό επίπεδο υπηρεσιών.